השופט סולברג קובע: תביעות השתקה? לדחות על הסף ולגבות הוצאות!

בפסק דין ראשון מסוגו, קובע השופט נעם סולברג מבית המשפט העליון כי תביעות השתקה בתחום לשון הרע הן שימוש לרעה בהליכי משפט, ושיש לדחות אותן על הסף ואף להטיל על התובע הוצאות כבדות. סולברג ממש לא משחק משחקים, וקובע שאם התביעה תידחה אחרי בירור, ההוצאות יכולות להגיע לסכום התביעה עצמה.

אז איך מזהים תביעת השתקה? סולברג מפרט כמה סימנים שיכולים להדליק נורה אדומה:

• פערי כוחות: לרוב מדובר בתאגיד חזק מול אדם פרטי.

• עילה חלשה: התביעה עצמה לא ממש חזקה, אבל המטרה היא להשתיק.

• פיצוי מופרז: סכום הפיצוי המבוקש לא הגיוני ולא מבוסס.

• בחירת נתבעים בעייתית: התובע מתמקד בנתבעים חלשים במקום באלה שבאמת אחראים.

• עניין ציבורי: התביעה מוגשת על אמירות שהושמעו בשיח ציבורי חשוב.

• התנהגות מאיימת: התובע שולח מכתבים ואזהרות במטרה להשתיק את הנתבע.

סולברג מציין שניסיונות קודמים להתמודד עם התופעה באמצעות חקיקה לא צלחו, אבל הוא לא מוותר: "תביעות השתקה הן מקרה מובהק של שימוש לרעה בהליך משפטי", הוא אומר, ומוסיף שהמפתח להתמודדות הוא מחיקה על הסף או חיוב בהוצאות משפט גבוהות.

לסיכום, סולברג מסביר ש"מדובר במהלך תחבולני" שבו בעל דין מנסה לנצל את ההליך המשפטי כדי להשיג מטרות זרות, תוך כדי שהוא מנסה להכשיל את בית המשפט ואת הצד השני. בקיצור, אם מישהו מנסה להשתיק אתכם בתביעה מופרכת, יש סיכוי טוב שהשופט סולברג יהיה בצד שלכם.

القاضي سولبرغ يقرر: دعاوى إسكات؟ يجب رفضها فورًا وفرض تكاليف!

في حكم تاريخي هو الأول من نوعه، قرر القاضي نوعم سولبرغ من المحكمة العليا أن دعاوى الإسكات في مجال التشهير هي إساءة استخدام للإجراءات القانونية، وأنه يجب رفضها فورًا وفرض تكاليف باهظة على المدعي. القاضي سولبرغ لا يمزح أبداً، ويقرر أنه إذا تم رفض الدعوى بعد الاستماع إليها، فقد تصل التكاليف إلى مبلغ الدعوى نفسها.

إذن، كيف يمكن التعرف على دعوى الإسكات؟ يعدد سولبرغ عدة علامات قد تضيء علامة حمراء:

• فجوات في ميزان القوى: غالبًا ما يكون الأمر يتعلق بشركة قوية ضد فرد خاص.

• سبب ضعيف: الدعوى نفسها ليست قوية حقًا، لكن الهدف هو إسكات الطرف الآخر.

• تعويض مبالغ فيه: مبلغ التعويض المطلوب غير منطقي وغير قائم على أساس.

• اختيار المدعى عليهم إشكالي: يركز المدعي على المدعى عليهم الضعفاء بدلاً من أولئك المسؤولين حقًا.

• اهتمام عام: يتم رفع الدعوى بشأن تصريحات أدليت في نقاش عام مهم.

• سلوك تهديدي: يرسل المدعي رسائل وتحذيرات بهدف إسكات المدعى عليه.

يشير سولبرغ إلى أن المحاولات السابقة لمعالجة هذه الظاهرة عن طريق التشريع لم تنجح، لكنه لا يستسلم: "دعاوى الإسكات هي حالة واضحة لإساءة استخدام الإجراءات القانونية"، كما يقول، ويضيف أن مفتاح التعامل معها هو الرفض الفوري أو فرض تكاليف قضائية عالية.

باختصار، يوضح سولبرغ أن "هذا تحرك تكتيكي" يحاول فيه أحد الأطراف استغلال الإجراءات القانونية لتحقيق أهداف غريبة، بينما يحاول إحباط المحكمة والطرف الآخر. باختصار، إذا حاول شخص ما إسكاتك بدعوى قضائية غير صحيحة، فهناك احتمال كبير أن يكون القاضي سولبرغ إلى جانبك.